(یوکللی) نگهداری از اوکولهله
اوکولهله دوست صمیمی شما است. نکاتی که برای نگهداری دوست جدید خود باید بدانید.
اوکولهله شما از شما چه می خواهد؟ میخواهد با او بنوازید، از او لذت ببرد، و البته میخواهد از او مراقبت کنید. اما برای مراقبت از دوست جدید خود چه باید کرد؟
تمیز کردن
زمانی که مشغول به نوازندگی با اوکولهله هستیم دست چپ ما در حال حرکت بر روی دسته اوکولهله است دست ها معمولا کثیف و چرب هستند. بهتر است که همیشه یک پارچه میکروفیبر نرم را در جعبه اوکولهله خودتان نگه دارید و بعد از یک تمرین طولانی آن را پاک کنید. اگر مقدار جرم روی دسته کمی زیاد است دستمال را کمی مرطوب کنید و این کار ساز خواهد بود. میتوانید از کمی پولیش روی سطح براق استفاده کنید، اما نیروی زیادی وارد نکنید و بیش از حد پولیش نکنید زیرا این کار میتواند لکه برجا بگذارد. اوکولهلههایی که روکش براق ندارند و مات یا ساتن هستند به مراقبتهای دیگری احتیاج دارند بنابراین از پولیش برای این سازها استفاده نکنید زیرا در این حالت پولیش به داخل چوب نفوذ میکند و میتواند درخشندگی اوکولهله را از بین ببرد و سطح چوب را لکهدار کند. برای این نوع اوکولهلهها به همان پارچه اکتفا کنید.
در بهترین حالت باید سیمهای اوکولهله خود را هر ۳ یا ۴ ماه یکبار تعویض کنیم و بهترین زمان برای تمیز کردن فرتبورد همان زمان است. بعد از باز کردن سیمها ابتدا دسته را با یک دستمال تمیز کرده و هرگونه کثیفی و آشغالی که بین فرتها گیر کرده پاک کنید و کمی روغن مخصوص فرتبورد را به دسته ساز بزنید. بسیاری از این روغنها فقط برای فرتبورد ساخته شدهاند و یک بطری کوچک آن میتواند برای مدت زمان زیادی جوابگوی شما باشد. قبل از نصب سیمها جدید روغن اضافهی روی دسته را پاک کنید.
گوشی کوک و بخشهای مکانیکی ساز
بهتر است در سال چند بار به گوشیهای کوک و بخشهای مکانیکی ساز دقت کنیم. بیشتر گوشیهای کوک دارای پیچهای کوچکی هستند و در طول زمان این پیچهای کوچک شل میشوند و هنگام ضربه زدن به روی سیمها به لرزه میفتند و صدای گزی را به وجود میاورند. برخی دیگر از گوشیهای کوک دارای مهره و واشر هستند این مهرهها نیز در طول زمان شل میشوند و چنین صدایی را به وجود میاورند بنابراین بهتر است هر از چندی به این بخشهای مکانیکی سر بزنید و از شل نبودن این پیچهای اطمینان حاصل کنید.
در بسیاری از مواقع پیج پین استرپ نیز شل میشود بنابراین پیچ پین را نیز چک کنید.
سیمها
تصور اشتباهی که در مورد سیم هر سازی وجود دارد این است تا زمانی که سیم نپکیده نباید آن سیم را تعویض کرد. سیمها به علت ضربه زدن بر روی آنها و البته انگشتگذاری روی آنها باعث میشود که نازک شده و کیفیت اولیه خود را از دست دهد. سیمها را باید هر ۳ یا ۴ ماه باید تعویض کرد البته این مسئله به میزان تمرین شما و نوع سیمی که استفاده میکنید بستگی دارد.
دما
مسئله دما ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما باید از قرار دادن اوکولهله خود در معرض دمای زیاد اجتناب کنید. قرار دادن اوکولهله خود در یک محیط بسیار گرم یا سرد می تواند باعث آسیب ساز شود. قرار دادن اوکولهله در ماشین زیر نور آفتاب باعث میشود که دمای بالا چوب ساز را خشک کند و چسب اتصالات را شل کند. بنابراین اوکولهله را در ماشین رها نکنید. مطمئنا سرمای شدید نیز می تواند به ساز آسیب برساند. همیشه به خاطر داشته باشید که تغییر ناگهانی دما می تواند مضر باشد. اگر اوکولهله را از هوای سرد به داخل آوردهاید قبل از قرار دادن آن در هوای گرم خانه از کاور و یا کیس بیرون نیاورید اجازه دهید تا در کاور خود به دمای محیط برسد سپس از کاور بیرون بیاورید.
رطوبت
رطوبت اولین نگرانی هر نوازندهای است. پرداختن به این مشکل یکی از سختترین مسائل است، زیرا رطوبت همیشه در نوسان است. چوب به رطوبت واکنش نشان می دهد و بیشتر اوکولهلهها از چوب ساخته شده اند. بهترین رطوبت برای اوکولهله معمولا بین 45 تا 55 درصد رطوبت است. اما خطرناکترین موقعیت زمانی است که اوکولهله شما در رطوبت کمتر از 35 درصد یا بالاتر از 65 درصد قرار گیرد.
هنگامی که رطوبت خیلی کم است، واکنش اوکولهله ممکن است شامل موارد زیر باشد:
انتهای فرت تیز میشود: با کوچک شدن فرتبورد، انتهای فرت نمایان می شود.
صدای گز: تغییر در ساختار فرتبورد، چوب دسته ساز کوچک شده و به سمت عقب خم میشود و فاصله سیم نسبت به سیمها کم شده و با ضربه زدن به سیمها، لرزش سیم باعث برخورد سیم به فرتها شود و صدای گز ایجاد کند.
آسیب به سازه و ترک ها: امکان دارد پلهای ساز شل شده، دیوارههای بغل ساز از صفحه رو و عقب فاصله بگیرد وحتی در بعضی از مواقع چوبها جدا شوند. ترکهایی در بدنه ساز ایجاد میشود.
هنگامی که سطح رطوبت بیش از حد بالا باشد، واکنش اوکولهله ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آسیب سازه: چوب می تواند متورم شود و باعث ایجاد کمان در صفحه صدا و حتی شل شدن اتصالات چسب شود.
اکشن ساز بالا بیاید: ممکن است دسته اوکولهله به سمت بالا خم شود که باعث افزایش اکشن سیم شده و نوازندگی را برای شما سخت کند. ( به فاصله بین سیم و دسته اکشن گفته میشود)
زنگ زدگی: رطوبت بالا باعث زنگ زدگی فرتها و بخشها فلزی ساز میشود.
شایع ترین آسیبها از رطوبت کم است. رطوبت زیاد به طور تدریجی و آهسته آسیب وارد می کند.
بسیاری از این مشکلات را می توان توسط یک تکنسین ماهر تعمیر کرد، اما همیشه بهتر است در وهله اول مجبور به تعمیراوکولهله خود نباشید.
آب و هوای منطقه خود را بشناسید اگر در منطقه گرم و خشک زندگی می کنید، نیازهای رطوبتی شما با فردی که در منطقه معتدل زندگی می کند بسیار متفاوت خواهد بود.
فصول خود را بشناسید، برای مثال فردی که در کرمان یا یزد زندگی میکند در تابستان دمای هوای گرم و خشک را تجربه میکند بنابراین شاید احتیاج به یک دستگاه بخار سرد خواهد داشت که رطوبت مناسب را برای محیط خانه فراهم کند.
باید آگاه باشید که آب و هوا و فصول منطقه شما چگونه بر رطوبت داخل خانه شما تاثیر می گذارد. این کار را می توان به راحتی با یک دستگاه رطوبت سنج انجام داد.
یک مورد را در نظر بگیرید. هنگامی که سطح رطوبت بسیار زیاد است، بهتر است اوکولهله خود را در جعبه نگه دارید و رطوبت را در آنجا بررسی کنید. خرید یک رطوبتسنج کوچک برای کیس اوکولهله و کنترل رطوبت در یک کیس به جای کل اتاق بسیار آسان تر است. رطوبتسنجهای زیادی برای کیسهای اوکولهأه وجود دارد که میتوانند به شما اطلاع دهند که آیا اوکولهله شما در دما و رطوبت مناسبی قرار دارد یا خیر. در روزهای زمستان میتوان از یک دستگاه بخار آب برای تامین رطوبت کافی در محیط خانه استفاده کرد. فقط مراقب باشید رطوبت دستگاه با چوب سازها در تماس نباشد.
بدنه اوکولهلههایی که سطح لمینت شده دارند کمتر در برابر رطوبت باد میکند و برآمدگی پیدا میکنند اما با این وجود باید مراقب دسته آنها بود.
در آخر نمیخواهیم باعث نگرانی شما شویم و بگوییم که اوکولهله ساز بسیار ظریفی است و باید خیلی از آن مراقبت کرد اما بهتر است این نکات را بدانیم که حداقل پیشگیریها را انجام دهیم. دما و رطوبتی که در خانه برای شما مناسب است مطمئنا برای اوکولهله شما نیز مناسب خواهد بود.
کیف یا کاور اوکولهله
کیف یا کاور اوکولهله مسئلهای کاملا شخصی است. هارد کیس و یا سافت کیس.
اگر اهل سفر هستید و از یک آب و هوا به آب و هوای متفاوتی سفر میکنید و میخواهید دما و رطوبت داخل کیف اوکولهله خود را بررسی کنید، یا احتمال میدهید که هنگام جابهجایی ساز آن را به این طرف و آن طرف بکوبید شاید بهتر باشد به فکر تهیه یک هاردکیس باشید. اما اگر اهل پیاده روی هستید و میخواهید اوکولهله خود را پشت خود بیاندازید و یا در کوله پشتی خود قرار دهید و در دمای آب و هوایی خیلی گرم و سردی زندگی نمیکنید میتوانید از کیفهای سبکتری استفاده کنید.
از نواختن با اوکولهله خود لذت ببرید
مهمترین توصیهای که میتوانیم به شما کنیم این است که اوکولهله خود را دوست داشته باشید. موسیقی را که دوست دارید با آن بنوازید. سختگیر نباشید، بلکه موسیقی را بنوازید که شما را خوشحال میکند. سپس وقتی آماده شدید، آن موسیقی را با اطرافیان خود به اشتراک بگذارید!
پاسخ